Bunyi surround adalah penting dalam pengalaman teater rumah. Senarai berikut menonjolkan format bunyi sekeliling yang paling biasa. Setiap format disertakan dengan penerangan ringkas dengan pautan ke artikel yang lebih terperinci. Walaupun Dolby dan DTS mendominasi medan ini, terdapat beberapa pilihan lain.
Audyssey DSX dan DSX2
Audyssey DSX (Dynamic Surround Expansion) ialah format pemprosesan bunyi sekeliling yang membenarkan penambahan dua pembesar suara ketinggian menegak di hadapan. Ia juga termasuk pembesar suara lebar kiri/kanan biasa yang terdapat dalam susunan 5.1.
Tiada kandungan yang dikodkan dengan format ini. Sebaliknya, penerima teater rumah yang menggunakan Audyssey DSX menganalisis isyarat bunyi terbenam dalam runut bunyi 2, 5 atau 7 saluran dan kemudian mengembangkan medan bunyi ke reka letak pembesar suara yang sepadan.
Banyak penerima teater rumah telah beralih daripada pilihan Audyssey DSX dan DSX2. Walau bagaimanapun, Yamaha masih menyertakan pilihan pemprosesan bunyi sekeliling ini pada beberapa penerima teaternya.
Auro 3D Audio
Auro 3D Audio ialah salah satu format termuda yang tersedia tetapi juga salah satu format yang paling kompleks. Ia ialah versi pengguna sistem bunyi sekeliling saluran Barco Auro 11.1 yang digunakan di pawagam.
Di ruang teater rumah, Auro 3D Audio ialah pesaing kepada format bunyi sekeliling yang mengasyikkan Dolby Atmos dan DTS:X. Auro 3D Audio bermula dengan susun atur pembesar suara saluran 5.1, tetapi terdapat satu lagi set atau lapisan pembesar suara hadapan dan sekeliling betul-betul di atas kedudukan pendengaran utama. Ini dirujuk sebagai tahap 1 dan tahap 2.
Untuk mendapatkan manfaat penuh Auro 3D Audio, anda perlu memasukkan satu pembesar suara yang dipasang di siling dan meletakkannya terus di atas kedudukan mendengar. Pilihan tambahan ini dirujuk sebagai saluran VOG (Suara Tuhan). Jumlah bilangan pembesar suara (tidak termasuk subwufer) ialah sepuluh.
Auro 3D Audio ialah kedua-dua format penyahkodan dan pemprosesan. Jika Cakera Blu-ray atau sumber kandungan lain yang serasi dikodkan dengan audio Auro 3D, dan penerima teater rumah anda mempunyai penyahkod yang diperlukan, ia akan mengedarkan bunyi seperti yang dimaksudkan. Walau bagaimanapun, sistem Auro 3D Audio turut menyertakan pengadun atas supaya anda boleh mendapatkan beberapa faedah Auro 3D Audio pada kandungan saluran dua, lima dan tujuh standard.
Format Audio 3D Auro hanya tersedia pada penerima teater rumah mewah terpilih dan pemproses praamp AV.
Dolby Atmos
Konfigurasi bunyi sekeliling Dolby Atmos diperkenalkan sebagai format pawagam komersial dengan sehingga 64 saluran bunyi sekeliling, menggabungkan pembesar suara hadapan, sisi, belakang, belakang dan atas kepala. Format pengekodan bunyi sekeliling Dolby Atmos direka untuk memberikan pengalaman mendengar yang mengasyikkan sepenuhnya.
Disesuaikan untuk kegunaan teater rumah, Dolby Atmos tersedia pada keluaran Blu-ray dan Ultra HD Blu-ray Disc terpilih. Ia menyediakan beberapa pilihan tetapan pembesar suara, bergantung pada jenama dan model penerima teater rumah. Pilihan mungkin memerlukan tujuh, sembilan atau sebelas jumlah saluran.
Gunakan pembesar suara yang dipasang di siling untuk saluran ketinggian untuk hasil terbaik. Walau bagaimanapun, Dolby, dengan kerjasama beberapa pembuat teater rumah, telah membangunkan piawaian untuk pembesar suara menegak. Ini boleh digabungkan ke dalam reka bentuk rak buku dan lantai atau sebagai modul berasingan untuk diletakkan di atas rak buku terkini atau pembesar suara berdiri di lantai.
Dolby Digital, Dolby Digital EX, Dolby Digital Plus
Dolby Digital, Dolby Digital EX dan Dolby Digital Plus ialah sistem pengekodan digital untuk isyarat audio yang boleh dinyahkod oleh penerima atau prapenguat dengan penyahkod Dolby Digital.
Dolby Digital sering dirujuk sebagai sistem keliling saluran 5.1. Walau bagaimanapun, istilah "Dolby Digital" merujuk kepada pengekodan digital isyarat audio, bukan berapa banyak saluran yang ada padanya. Dolby Digital boleh menjadi saluran monofonik, 2 saluran, 4 saluran atau 5.1. Selalunya, Dolby Digital 5.1 dirujuk sebagai "Dolby Digital."
Dolby Digital EX adalah berdasarkan teknologi yang dibangunkan untuk Dolby Digital 5.1. Proses ini menambah saluran surround ketiga terus di belakang pendengar. Dengan kata lain, pendengar mempunyai saluran tengah depan dan saluran tengah belakang. Saluran dilabelkan Kiri Depan, Tengah, Kanan Depan, Surround Kiri, Surround Kanan, Subwufer, dengan Surround Back Center (6.1) atau Surround Back Kiri dan Surround Belakang Kanan. Ini memerlukan satu lagi penguat dan penyahkod khas dalam penerima sekeliling.
Dolby Digital Plus mengembangkan keluarga Dolby Digital sehingga 7.1 saluran. Selain pembesar suara sekeliling kiri dan kanan, ia menyediakan keupayaan untuk memuatkan sepasang pembesar suara keliling kiri dan kanan belakang.
Runut bunyi Dolby Digital dan EX tersedia pada DVD, Cakera Blu-ray dan beberapa kandungan penstriman, manakala Dolby Digital Plus tersedia pada Blu-ray dan beberapa kandungan penstriman.
Dolby Pro Logic, Prologic II dan IIX
Dolby Pro Logic mengekstrak saluran pusat khusus dan saluran belakang daripada kandungan dua saluran. Saluran tengah lebih tepat memusatkan dialog dalam runut bunyi filem. Saluran belakang melepasi isyarat monofonik, yang mengehadkan gerakan belakang-ke-depan dan sisi-ke-depan serta isyarat peletakan bunyi.
Dolby Pro Logic II ialah teknologi pemprosesan bunyi sekeliling yang dibangunkan bersama oleh Jim Fosgate dan Dolby Labs. Sistem ini boleh mencipta persekitaran keliling saluran 5.1 yang disimulasikan daripada mana-mana sumber dua saluran, serta daripada isyarat Dolby Surround 4 saluran. Walaupun berbeza daripada Dolby Digital 5.1 atau DTS, di mana setiap saluran melalui proses pengekodan/penyahkodannya sendiri, Pro Logic II menggunakan matriks dengan berkesan untuk menyampaikan representasi 5.1 yang mencukupi bagi filem stereo atau runut bunyi muzik.
Dolby Pro Logic IIx ialah peningkatan kepada Dolby Pro-Logic II. Ia termasuk penambahan dua saluran belakang pada saluran 5.1 Dolby Pro Logic II, menjadikan Dolby Pro Logic IIx sistem pemprosesan sekeliling saluran 7.1.
Dolby Pro Logic IIz
Dolby Pro Logic IIz ialah format pemprosesan bunyi sekeliling yang merupakan pendahulu kepada Dolby Atmos. Tidak seperti Dolby Atmos, kandungan tidak perlu dikodkan khas, yang bermaksud mana-mana dua, lima atau tujuh sumber saluran boleh mendapat manfaat.
Dolby Pro Logic IIz menawarkan pilihan untuk menambah dua lagi pembesar suara hadapan yang diletakkan di atas pembesar suara utama kiri dan kanan. Ciri ini menambahkan komponen menegak atau overhed pada medan bunyi sekeliling yang bagus untuk kesan hujan, helikopter atau jejambat kapal terbang. Dolby Prologic IIz boleh ditambahkan pada sama ada saluran 5.1 atau persediaan saluran 7.1.
Yamaha menawarkan teknologi serupa pada beberapa penerima teater rumahnya yang dipanggil Presence.
Dolby TrueHD
Dolby TrueHD ialah format pengekodan bunyi sekeliling digital definisi tinggi yang menyokong sehingga lapan saluran penyahkodan. Ia sedikit demi sedikit sama dengan rakaman induk studio. Dolby TrueHD ialah salah satu daripada beberapa format audio yang direka untuk dan digunakan oleh format Cakera Blu-ray. Dolby TrueHD dihantar daripada Cakera Blu-ray atau peranti main balik serasi lain melalui antara muka sambungan HDMI.
Penceramah Maya Dolby
Speaker Maya Dolby direka untuk mencipta pengalaman bunyi sekeliling yang agak tepat dengan hanya dua pembesar suara dan subwufer. Ia mencipta pentas bunyi yang lebih luas apabila digunakan dengan sumber stereo standard. Walau bagaimanapun, apabila sumber digabungkan dengan media berkod Dolby Digital, pembesar suara mencipta imej bunyi saluran 5.1. Ia mencapai ini dengan mengambil kira pantulan bunyi dan keadaan pendengaran semula jadi, membolehkan isyarat bunyi sekeliling dihasilkan semula tanpa memerlukan lima, enam atau tujuh pembesar suara.
DTS
DTS (juga dirujuk sebagai DTS Digital Surround) ialah 5.1 saluran pengekodan dan penyahkodan format bunyi sekeliling yang serupa dengan Dolby Digital 5.1. Perbezaannya ialah DTS menggunakan kurang pemampatan dalam proses pengekodan. Akibatnya, ramai berpendapat bahawa DTS ialah pengalaman mendengar yang lebih baik dan tepat.
Walaupun Dolby Digital ditujukan terutamanya untuk filem dan televisyen, DTS sering digunakan dalam pengeluaran muzik.
Untuk mengakses maklumat yang dikodkan DTS pada CD dan DVD, anda mesti mempunyai penerima atau prapenguat teater rumah dengan penyahkod DTS terbina dalam, serta pemain CD atau Blu-ray dengan laluan lalu DTS.
DTS 96/24
DTS 96/24 bukanlah format bunyi sekeliling yang berasingan tetapi versi DTS 5.1 yang ditingkatkan yang boleh dikodkan ke DVD. Daripada menggunakan kadar sampel DTS 48 kHz standard, DTS 96/24 menggunakan kadar sampel 96 kHz. Kedalaman bit dilanjutkan daripada 16 kepada 24 bit.
Hasilnya ialah terdapat lebih banyak maklumat yang dibenamkan dalam audio, yang diterjemahkan kepada lebih terperinci dan dinamik apabila dimainkan semula pada peranti yang serasi 96/24.
Walaupun jika peranti sumber atau penerima teater rumah anda tidak serasi 96/24, ia masih boleh mengakses kadar sampel 48 kHz dan kedalaman 16-bit yang terdapat dalam runut bunyi.
DTS Circle Surround dan Circle Surround II
Semasa Dolby Digital dan DTS menghampiri bunyi sekeliling dari sudut arah (bunyi khusus yang terpancar daripada pembesar suara tertentu), DTS Circle Surround menekankan rendaman bunyi.
Sumber 5.1 biasa dikodkan ke dua saluran. Ia kemudiannya dikodkan semula ke saluran 5.1 dan diedarkan semula kepada lima pembesar suara (tambah subwufer). Melalui proses ini, Circle Surround mencipta pengalaman bunyi yang lebih mengasyikkan tanpa kehilangan petunjuk arah bahan sumber asal 5.1.
Circle Surround menyediakan peningkatan Dolby Digital dan bahan sumber bunyi sekeliling yang serupa tanpa merendahkan niat asal campuran bunyi sekeliling. Ia juga menambah saluran tengah belakang, menyediakan sauh untuk bunyi terus di belakang pendengar.
DTS-ES
DTS-ES merujuk kepada dua sistem pengekodan/penyahkodan sekeliling saluran 6.1: Matriks DTS-ES dan DTS-ES 6.1 Diskret.
DTS-ES Matrix boleh mencipta saluran belakang tengah daripada bahan yang dikodkan DTS 5.1 sedia ada, manakala DTS-ES 6.1 Diskret memerlukan perisian itu sudah mempunyai runut bunyi DTS-ES 6.1 Diskret. DTS-ES dan DTS-ES 6.1 Format diskret serasi ke belakang dengan penerima DTS saluran 5.1 dan DVD berkod DTS.
Format ini jarang digunakan pada DVD dan hampir tidak wujud pada cakera Blu-ray.
Audio Induk DTS-HD
Seperti Dolby TrueHD, DTS-HD Master Audio ialah format bunyi keliling berasaskan digital berdefinisi tinggi yang menyokong sehingga lapan saluran penyahkodan sekeliling dengan julat dinamik yang lebih tinggi, tindak balas frekuensi yang lebih luas dan kadar pensampelan yang lebih tinggi daripada standard lain. Format DTS.
Audio Induk DTS-HD ialah salah satu daripada beberapa format audio yang direka dan digunakan oleh Cakera Blu-ray dan format HD-DVD yang kini dihentikan. Audio Induk DTS-HD mesti dikodkan pada Cakera Blu-ray atau format media lain yang serasi untuk mengaksesnya. Ia juga mesti dihantar melalui sambungan HDMI pada penerima teater rumah dengan penyahkod bunyi sekeliling Audio Master DTS-HD terbina dalam.
DTS Neo:6
DTS Neo:6 ialah format bunyi sekeliling yang berfungsi sama dengan Dolby Prologic II dan IIx. Jika anda mempunyai penerima teater rumah yang termasuk pemprosesan audio DTS Neo:6, ia akan mengekstrak medan saluran 6.1 (depan, tengah, kanan, keliling kiri, keliling kanan, tengah belakang) daripada bahan dua saluran analog sedia ada, seperti CD stereo, rekod vinil, runut bunyi filem stereo atau siaran TV.
Walaupun DTS Neo:6 ialah sistem enam saluran, saluran belakang tengah boleh dipisahkan antara dua pembesar suara.
DTS Neo:X
DTS Neo:X pada mulanya diperkenalkan sebagai kaunter kepada format bunyi sekeliling ProLogic IIz Dolby dan DSX Audyssey. DTS Neo:X ialah format bunyi sekeliling saluran 11.1 yang merangkumi saluran hadapan, tinggi dan lebar.
Format ini tidak memerlukan runut bunyi yang dicampur khusus untuk medan bunyi saluran 11.1. Pemproses DTS Neo:X direka bentuk untuk mencari isyarat yang sudah ada dalam runut bunyi saluran stereo, 5.1 atau 7.1 yang mungkin mendapat manfaat daripada medan bunyi yang dikembangkan.
DTS Neo:X juga boleh diskalakan untuk berfungsi dalam persekitaran saluran 9.1 atau 7.1. Sesetengah penerima teater rumah yang menampilkan DTS Neo:X menggabungkan pilihan saluran 7.1 atau 9.1. Dalam persediaan ini, saluran tambahan "dilipat" dengan reka letak saluran 9.1 atau 7.1 sedia ada. Walaupun tidak berkesan seperti persediaan saluran 11.1 yang diingini, ia memberikan pengalaman bunyi sekeliling yang diperluas yang lebih baik daripada 5 biasa. Reka letak saluran 1, 7.1 atau 9.1.
DTS:X
Dibangunkan selari dengan Dolby Atmos, format sekeliling DTS:X membenarkan penempatan objek bunyi dalam ruang tiga dimensi dan bukannya saluran atau pembesar suara tertentu.
Walaupun DTS:X memerlukan kandungan yang dikodkan (Blu-ray atau Ultra HD Blu-ray), ia tidak memerlukan reka letak pembesar suara tertentu seperti Dolby Atmos. Ia berfungsi dengan baik dengan persediaan pembesar suara Dolby Atmos. Kebanyakan penerima teater rumah yang menyertakan Dolby Atmos turut menyertakan DTS:X, walaupun kadangkala kemas kini perisian tegar diperlukan.
Persediaan teater rumah yang dilengkapi dengan betul yang menampilkan penyahkodan audio DTS:X akan memetakan isyarat DTS:X yang dinyahkodkan kepada 2.1, 5.1, 7.1 atau mana-mana satu daripada beberapa persediaan pembesar suara Dolby Atmos.
DTS Maya:X
DTS Virtual:X ialah format pemprosesan bunyi sekeliling yang inovatif yang menayangkan medan bunyi ketinggian/overhed tanpa pembesar suara tambahan. Ia menggunakan algoritma yang kompleks untuk memperdayakan telinga anda kepada ketinggian pendengaran, atas kepala dan bunyi sekeliling belakang.
Walaupun tidak berkesan seperti mempunyai pembesar suara ketinggian sebenar, ia mengurangkan kekacauan pembesar suara. DTS Virtual:X boleh menambah peningkatan ketinggian pada kandungan bunyi sekeliling stereo dua saluran dan berbilang saluran. Ia paling sesuai untuk digunakan dalam bar bunyi, di mana semua pembesar suara ditempatkan dalam satu kabinet. Walau bagaimanapun, ia boleh digunakan pada penerima teater rumah juga.
